نگاشت علم و فناوری
برای رسیدن به درکي عمیق از آينده، به ابزارهایی نیاز داریم که بتوانند ما را در ترسیم درست افق فناوریهای آینده و تصمیمگیری در مورد آنها یاری دهند. هنگامی كه در یك مسأله تعداد پارامترهای تأثیرگذار افزایش یابد، درعمل بهخاطر سپردن تمامی آنها برای انسان ممكن نیست. استفادهی روزافزون از نمودارها، اسلایدها، الگوریتمها و نقشهها، همه و همه نشاندهندهی پذیرش این ضعف و اتخاذ راه حل مناسب برای چیره شدن بر آن است. راه حل این چالش کاربست ابزاری است که بتواند تمامی عوامل درگیر در مسایل را شناسایی کرده و محصولی شماتيك ارایه کند که برای همهی دست اندرکاران موضوع قابل فهم باشد، و همهی عوامل عمده و روابط درونی بین آنها را منعکس نماید.
نگاشت علم و فناوري، از ابزارهايي ميباشد که تصويري دقيق از حوزههای مختلف دانش و تحولات آنها را ارائه ميدهد. اين روش، روشي علمي و شناختهشده است كه در اكثر كشورهاي دنيا تجربه شده است. همچنين به عنوان ابزار تصميم سازي در تدوين سياستهاي مربوط به توسعه علم و فناوري کاربرد زيادي دارد. اين نگاشت، نمایشی دوبعدی یا سهبعدی از حوزههای علم و فناوری است كه عناصر حوزهی معینی از دانش را شناسایی و روابط و تعاملات بین آنها را تبیین مینماید. گاینر نگاشت علم و فناوری را فرایندی میداند که طی آن زيرحوزههاي مختلف علم و فناوری و پويايي هاي آنها و وابستگي هاي متقابل و تعاملات بين آنها مورد توجه قرار مي گيرد. این نگاشت ابزاري مناسب براي اندازه گيري دانش مي باشد و کمک میکند تا منابع دانش حوزههای مختلف علوم، شناسايي و نمايش داده شوند و برقراري ارتباط بين اجزاء گوناگون و يکپارچه سازي و نمايش فرايندهاي سازماني بين آنها امکان پذير گردد. بهکمک این ابزار میتوان منابع دانش ساختارنیافته را در قالب گرافهاي استاندارد تجسم و ذخیره نمود.
نگاشت علم و فناوري را ميتوان به دو صورت ایستا و پویا ترسیم نمود. در حالت ايستا، شبكه هاي همكاري در طول بازهي زماني مشخص مورد تحليل قرار مي گيرند و پيوندهاي بين گره هاي شبكه براي كاربر بازنمايي مي شود تا او خود با استفاده از قدرت درك بصري به تحليل آن ها بپردازد. در حالت پويا، روند تغييرات پيوندهاي ميان گرههاي شبكه در طول زمان بررسي مي شود كه به درك كار و نتيجه گيري راحتتر کاربر كمك مي كند.